არბიტრაჟის ბლოგი

„სამართლიანი პროცედურა წარმოადგენს არბიტრაჟის ლეგიტიმურობის ფუნდამენტურ საფუძველს, მით უმეტეს, მაშინ, როდესაც მხარეებს არ აქვთ შესაძლებლობა გაასაჩივრონ ტრიბუნალის გადაწყვეტილება. მართლაც, ყველაზე მნიშვნელოვანი გარანტია, რომელიც მათ ეძლევათ, არის ის, რომ მათი დავა გადაწყდეს სამართლიანი, მიუკერძოებელი და თანასწორი პროცესის მეშვეობით” [i]  სწორედ ასე იწყება სინგაპურის სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება, რომელიც ახლახანს, 2025 წლის 8 აპრილს გამოქვეყნდა და რომლის საფუძველზედაც, […]

შესავალი დავის საარბიტრაჟო წესით გადაწყვეტისათვის მხარეთა თანხმობის არსებობა ერთგვარ აქსიომას წარმოადგენს[i], თუმცა მხოლოდ მხარეთა თანხმობა დავას არბიტრაჟუნარიანად ვერ გარდაქმნის. როგორც უცხოური საარბიტრაჟო გადაწყვეტილებების ცნობისა და აღსრულების შესახებ  („ნიუ იორკის კონვენცია“,), ისე UNICTRAL-ის მოდელური კანონი საერთაშორისო კომერციული არბიტრაჟის შესახებ („UNICTRAL-ის მოდელური კანონი“) დავათა არბიტრაჟუნარიანობასთან დაკავშირებით მიუთითებს დავის საგნის ბუნებაზე, კერძოდ, დავის საგანს უნდა გააჩნდეს არბიტრაჟით გადაწყვეტის […]

მკითხველისათვის, წინა ბლოგ-პოსტების გათვალისწინებით, ალბათ უკვე ცნობილია, რომ საქართველო წარმოადგენს უცხოური საარბიტრაჟო გადაწყვეტილებების ცნობისა და აღსრულების შესახებ 1958 წლის ნიუ იორკის კონვენციის (შემდგომში „ნიუ-იორკის კონვენცია“) ხელშემკვრელ სახელმწიფოს და ეს კონვენცია ინკორპორირებულია არბიტრაჟის შესახებ საქართველოს კანონში (შემდგომში „აშკ“). აშკ-ს 45-ე მუხლი, ნიუ-იორკის კონვენციის V მუხლის მსგავსად,   ჩამოთვლის  რამდენიმე ამომწურავ საფუძველს, რომელთა არსებობს შემთხვევაშიდაც, კომპეტენტური სასამართლო (რომელსაც […]

შესავალი საქართველოში საერთაშორისო არბიტრაჟისა და მისი გამოწვევების განხილვისას, სამწუხაროდ, ნაკლები ყურადღება ექცევა საერთაშორისო საზღვაო სამართლის ტრიბუნალს (შემდგომში – “ITLOS”), რომლის იურისდიქციაც საზღვაო სამართლის შესახებ გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის კონვენციას (შემდგომში – “UNCLOS” ან „კონვენცია“) ეყრდნობა.[i] ITLOS ბოლოდროინდელი მოვლენებიდან გამომდინარე, სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება საერთაშორისო ასპარეზზე. კერძოდ, საყურადღებოა, მის მიერ მიღებული დროებითი ზომები სამი უკრაინული საზღვაო ხომალდის […]

შესავალი საარბიტრაჟო შეთანხმებები ხშირად მოითხოვს, რომ საარბიტრაჟო წარმოების დაწყებამდე განხორციელდეს გარკვეული პროცედურული ნაბიჯები, როგორებიცაა მედიაცია, მოლაპარაკება და სხვა. ეს ნაბიჯები ქმნის ე.წ „გაგრილების პერიოდს“, რომლის დროსაც მხარეებს შეუძლიათ თავად სცადონ დავის მშვიდობიანად გადაჭრა.[i] წინასაარბიტრაჟო ნაბიჯების შეუსრულებლობამ შეიძლება გამოიწვიოს საარბიტრაჟო წარმოებასთან დაკავშირებული რიგი პრობლემები. ზოგიერთი სასამართლო ამ ნაბიჯების გამოტოვებას სერიოზულ დარღვევად მიიჩნევს, რაც საარბიტრაჟო გადაწყვეტილების გამოტანაზე […]

2021 წლის 1 აპრილს, ცნობილი პროფესორისა და საარბიტრაჟო პრაქტიკოსის, ემანუელ გაიალარდის გარდაცვალებამ მთელი საერთაშორისო საარბიტრაჟო საზოგადოება დაამწუხრა. მის გარდაცვალებას, რა თქმა უნდა, გამოეხმაურა მრავალი გამოჩენილი საარბიტრაჟო პრაქტიკოსი, საარბიტრაჟო ისნტიტუტი და სხვა ცნობილი ორგანიზაცია, თუ იურისტი, მათ შორის სორბონის უნივერსიტეტის პროფესორი და ასევე გამოჩენილი არბიტრი – თომას ქლეი, რომელმაც ვრცელი გამოსამშვიდობელი სიტყვა მიუძღვნა ემანუელ გაილარდს.[i] ეს […]

2023 წლის 26 დეკემბერს, აზერბაიჯანმა მიიღო ახალი კანონი არბიტრაჟის შესახებ (შემდგომში „აზერბაიჯანის კანონი“).[i] კანონი განასხვავებს ეროვნულ და საერთაშორისო საარბიტრაჟო განხილვას (საერთაშორისოდ, არბიტრაჟი მიიჩნევა მაშინ,  როდესაც, მათ შორის მხარეებს სხვადასხვა ქვეყანაში აქვთ ადგილსამყოფელი). ახალი კანონი  ნაწილობრივ ეფუძნება UNICTRAL-ის 2006 წლის მოდელურ კანონს საერთაშორისო კომერციული არბიტრაჟის შესახებ (შენდგომში „მოდელური კანონი“).[ii] თუმცა, მოდელური კანონისაგან განსვავებით, ახალი კანონი შეიცავს […]

შესავალი 2023 წლის ივნისში  გამოვაქვეყნე ბლოგპოსტი, რომელიც  მიმოიხილავს ჩრდილოეთ ირლანდიისა და დიდი ბრიტანეთის გაერთიანებულ  სამეფოში (შემდგომში „UK”)  1996 წლის არბიტრაჟის აქტის (შემდგომში „არბიტრაჟის აქტი“) რეფორმას; კერძოდ, საკანონმდებლო კომისიის (შემდგომში „კომისია“) გამოქვეყნებულ ორ შუალედურ ანგარიშს. ორივე მათგანი შეიცავდა რეკომენდაციებს არბიტრაჟის აქტში ცვლილებების შეტანის სასარგებლოდ. თუმცა, კომისიამ საბოლოო ცვლილებების პროექტის მომზადებამდე,  მაინც აიღო ვადა ღია საკითხებზე პოზიციის […]

შესავალი ჩრდილოეთ ირლანდიისა და დიდი ბრიტანეთის გაერთიანებულ  სამეფოში (შემდგომში „UK”) არბიტრაჟი 1996 წლის არბიტრაჟის აქტით (შემდგომში „არბიტრაჟის აქტი“) რეგულირდება. განსხვავებით მრავალი ქვეყნისაგან (მათ შორის საქართველო), UK-ის არბიტრაჟის აქტი არ ეფუძნება  UNCITRAL-ის საერთაშორისო კომერციული არბიტრაჟის შესახებ მოდელურ კანონს და ბევრ უნიკალურ მუხლს შეიცავს, რომელიც, მათ შორის, UK-ში არსებული სასამართლო სისტემის მაღალი ნდობის შედეგად, ხდის ლონდონს, და […]

გერმანიაში, არბიტრაჟის შესახებ კანონი ცალკე ფორმით არ არის მიღებული და მას  გერმანიის სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის (შემდგომში „ZPO“) მე-10 წიგნი არეგულირებს.[i] ბოლო ძირეული ცვლილებები ZPO-ს  ამ  წიგნში,   1997 წლის 22 დეკემბრის საკანონმდებლო ცვლილებებით განხორციელდა, რომელიც UNCITRAL-ის საერთაშორისო კომერციული არბიტრაჟის შესახებ 1985 წლის მოდელურ კანონს (შემდგომში „მოდელური კანონი“) დაეფუძნა.  იმის გათვალისწინებით, რომ ამის შემდგომ, 2006 წელს,  მოდელურ […]